Klimaatbericht

Zeespiegelstijging kijken op het strand

14 februari 2018

Dat de zeespiegel stijgt door klimaatverandering is nauwelijk nog nieuws. Maar hoe bepalen we die stijging? Zelfs op een mooie stranddag lijkt het door alle variaties onmogelijk die enkele millimeters stijging per jaar precies vast te stellen, laat staan op een dag met storm en hoge golven. Het zien van zeespiegelstijging vereist een weidse blik of een lange adem.

Grillig

Als zeespiegelstijging in het nieuws komt, zie je vaak de vrij gladde curve van de wereldgemiddelde stijging. Lokaal is de zeespiegelcurve echter enorm grillig (Figuur 1). Deze varieert op allerlei tijdschalen, van seconden (wind, golven) tot uren (getij, wind), en van dagen (voorbijtrekkende lagedrukgebieden, stormopzet) tot maanden en jaren (seizoenen, fluctuaties in getij, en in zeewatertemperatuur en -zoutgehalte). Pas als je middelt over al deze variaties wordt de langjarige bijdrage ten gevolge van klimaatverandering zichtbaar: uitzetting oceanen door systematische opwarming, afsmelten gletsjers, bijdragen Groenland en Antarctica.

Versnelling

De komende eeuw stijgt de zeespiegel verder, waarschijnlijk versneld. Wereldgemiddeld, maar dus ook lokaal. Afhankelijk van het tempo van opwarming variëren de schattingen van enkele tientallen centimeters tot meer dan 2 meter stijging tegen het eind van de eeuw. De ijskappen van Groenland en Antarctica spelen een cruciale rol. Omdat hun smeltwater zich niet gelijkmatig verdeelt, stijgt de zeespiegel voor de Nederlandse kust bovengemiddeld sterk door Antarctica, en juist minder door Groenland. De versnelling is wereldgemiddeld nu al meetbaar maar lokaal nog niet door al die variaties.

Vaker hoog water

Los van de stijging door klimaatverandering houden we natuurlijk ook in de toekomst alle genoemde variaties. Als direct gevolg daarvan neemt ook de kans op hoog water sterk toe bij stijgende zeespiegel (Figuur 2).

 

KNMI-klimaatbericht door Hylke de Vries

 

Figuur 1. Gemiddeld zeeniveau tussen 1900-2017 op twee Nederlandse locaties (referentie periode 1986-2015). De oranje lijn toont maandelijks globaal zeeniveau t.o.v jaar 2000 op basis van satellieten.
Figuur 1. Gemiddeld zeeniveau tussen 1900-2017 op twee Nederlandse locaties (referentie periode 1986-2015). De oranje lijn toont maandelijks globaal zeeniveau t.o.v jaar 2000 op basis van satellieten.
Figuur 2. Overschrijdingskans per dag van waterstand in Hoek van Holland voor 1950-2016 (zwart). Gestreepte lijnen geven kansen voor andere perioden (rood/blauw) en uniforme toename van zeespiegel (grijs). Getrokken lijnen geven verschillen tov 1950-2016.
Figuur 2. Overschrijdingskans per dag van waterstand in Hoek van Holland voor 1950-2016 (zwart). Gestreepte lijnen geven kansen voor andere perioden (rood/blauw) en uniforme toename van zeespiegel (grijs). Getrokken lijnen geven verschillen tov 1950-2016.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Antarctisch warmterecord verbrijzeld door atmosferische rivier

    Op 18 maart 2022 gebeurde er in het Antarctische binnenland iets bijzonders. Normaal is het er ze...

    17 mei 2024 - Klimaatbericht
  2. Door satelliet EarthCARE meer begrip van klimaatverandering

    Eind mei wordt satelliet EarthCARE gelanceerd. EarthCARE is uitgerust met geavanceerde instrument...

    15 mei 2024 - Nieuwsbericht
  3. Meer zon in de lente

    Het KNMI houdt bij hoeveel zonnestraling het aardoppervlak bereikt, en ook hoe lang de zon schijn...

    14 mei 2024 - Klimaatbericht
  4. Noorderlicht komt zeldzaam zuidelijk boven Nederland door zonnestorm

    Vrijdag 10 mei bevond het noorderlicht zich boven Nederland. Dat het noorderlicht zo zuidelijk ko...

    13 mei 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten